In een land hier niet ver vandaan, in een tijd hier niet ver vandaan, was er eens een schrijver die zijn verhalen schreef op een computer, en deed of dat een typemachine was. Hij printte de verhalen uit, stuurde ze naar de uitgever, die er een kaft omheen deed en hoopte dat het goed verkocht ging worden.
Dit lijkt het begin van een sprookje, en dat is het ook. Maar het zal niet eindigen als een sprookje, want sprookjes lopen goed af, en dit verhaal doet dat niet. Tenminste, niet als de verhalenschrijver zijn computer als een typemachine blijft gebruiken.
Ik denk, nee ik ben ervan overtuigd, dat het vak van traditionele verhalenschrijver (dat ik nu meer dan een decennium voor de kost uitoefen) niet meer bestaat. Ik loop al een tijdje met dat vermoeden rond, maar vanmorgen viel het kwartje definitief. Surfend over internet zag ik dusdanig veel signalen dat ik ze niet langer kan negeren. Ik pik er twee uit:
interdisciplinaire schrijfopleiding
ArtEZ hogeschool voor de kunsten in Arnhem start na de zomervakantie met een vierjarige fulltime HBO-opleiding waarin het cross-over is wat de klok slaat. ArtEZ zelf verwoordt het op deze manier: “Binnen de literatuur en het theater, de kunstvormen waarvoor tekst de basis is, vinden ingrijpende veranderingen plaats. De disciplines vervloeien, het is steeds moeilijker vast te stellen waar de literatuur ophoudt en het theater begint. Ook is de vorm waarin teksten verschijnen behoorlijk veranderd door de nieuwe digitale mogelijkheden. Boeken kun je tegenwoordig lezen op je e-reader. Theatermonologen kijk je op Youtube. Maar denk ook aan blogs, poëziesites, graphic novels, twitter novels en trailers voor theaterstukken en boeken. Er is steeds meer sprake van interactie tussen tekst, multimedia en podium, tussen drama, proza en non-fictie.”
In de opleiding komen veel disciplines samen: creative writing, theater, dans, art&design, muziek en architectuur.
het eBoek zal veranderen, en schrijvers moeten dat ook
In een uitdagende Engelstalige blogpost vertelt de multi-disciplinaire kunstenaar JC Hutchins over het ‘verrijkte eBoek’. De blogpost is zeer inspirerend en ik raad je aan hem helemaal te lezen. Een paar tips hieruit zijn:
- Betrek de verrijking van je eBoek er van het begin af aan bij, dus als je nog op je boek aan het broeden bent. Als je plot en schrijft, houd dan voor ogen dat je nu bent uitgerust met ontelbare mogelijkheden om je verhaal niet alleen in woorden te vertellen. De verrijkte inhoud is dus zeker niet een sausje dat je na afloop over je boek uitgiet.
- De verrijkte inhoud moet wezenlijk bijdragen aan de kern van je verhaal.
- Als je zoals de meeste schrijvers beperkte middelen hebt, wees dan niet bang om je verrijkte inhoud eruit te laten zien als thuis in elkaar geknutseld. Als je filmpjes opneemt met een mobiele telefoon, staat dat niet goedkoop, maar authentiek. Dat geldt natuurlijk ook voor foto’s en audio-opnames.
Ik ben er niet uit wat dit allemaal voor mijn werk als verhalenschrijver kan betekenen. Op mijn verlanglijstje staat om voor een volgend verhalenproject samen te werken met andere kunstenaars. Of dat er daadwerkelijk van gaat komen? Ik hoop het!
En de schrijver filmde met zijn mobiele telefoon, werkte samen met collega-schrijvers, striptekenaars en muzikanten, en betrok de lezers het publiek bij de totstandkoming van zijn boek hun project, en hij leefde nog lang en gelukkig.
En jij?
Ben jij met je verhalen al bezig met cross-over? Of ken je wellicht projecten van andere verhalenschrijvers die kiezen voor 2.0?
6 reacties op “Verhalen 2.0 – het eboek zal veranderen, en verhalenschrijvers zullen dat ook”
Zelf heb ik meegedaan aan een audioproject op een… begraafplaats! Allerzielen Alom. Kunst tot herdenken. Vijf verhalen van mij waren opgenomen in een studio en op cd gezet. Op de avond van allerzielen stonden op een rustig plekje op de begraafplaats een paar luie stoelen en een aantal schemerlampen, tussen alle andere kunstuitingen in. Je kon gaan zitten, de verhalen draaiden non-stop door. Heel veel mensen namen er echt de tijd voor en luisterden drie, soms vier of de hele serie verhalen af. Geen theater maar wel heel bijzonder om te zien dat mensen open staan voor tekst/verhaal in welke vorm dan ook. Gedichten op witte nachthemden, geprojecteerde teksten op wit geschilderde deuren en wensbriefjes die ze zelf in konden vullen. Normaal ben ik vrij traditioneel met tekst bezig maar dit was een heel bijzonder uitstapje… en ik ben opnieuw gevraagd!
ps Een verteller kan een verhaal maken maar ook …breken. Een goed luisterboek staat of valt bij de stem van de verteller.
Interessant San, heel toepasselijk. Een geheel eigen vorm, op een geheel eigen locatie, met geheel eigen verhalen. Hoe reageerde het ‘publiek’?
Hoi Ton,
De meeste mensen lieten alles zwijgzaam over zich heen komen. Na de verhalen bleven ze even zitten en liepen verder naar het volgende kunstwerk. Een paar gingen actief op zoek naar iemand van de organistie om te vragen van wie die verhalen waren. Ze waren geroerd en herkenden de emotie.
Zwijgzaam is wel passend, toch? En fijn dat je met je verhalen iets kon betekenen.
Interessant stukje! Het deed me denken aan ‘ de musical’. Dat is immers ook iets dat kan worden verteld door iemand, terwijl dansers op het podium bezig zijn iets uit te beelden, soms compleet met film. Het theater heeft iets magisch voor mij, elke keer weer als ik er kom. Maar om eerlijk te zijn: geef mij maar een ‘echt’ boek. Ik lees vaak voor het slapen gaan. Het liefst een boek met een zachte kaft. Zo één waarin je kunt knijpen als het eng, spannend of heel zielig wordt. Zo één waarop je gewoon in slaap kunt vallen omdat je door moeheid overmand werd. Of waar de poes op kan liggen omdat een boek nu eenmaal voor geen meter ligt, behalve voor de poes, want zij ligt altijd op onmogelijk plaatsen. (en ik maar zoeken…)
Ik denk dat zo’n E-Reader minder gemakkelijk ligt (zowel voor de poes als voor mezelf) en erin knijpen lijkt ne niet handig, net zo min als dat ik dan moet uitkijken als ik door verdriet overweld word en ik mijn tranen niet op de E-Reader wil laten komen. Dat werkt toch niet? . Nee, ik ben daarom helemaal niet bezig met het nieuwerwetse schrijven of lezen. Ik denk, nee ik hòòp dat er meer mensen zijn zoals ik. En daarbij: de slaapkamer is daarbij toch te klein voor een heel theater…
Grappige reactie, Merel. Stemt tot nadenken.
Ja, liefhebbers van het gewone ouderwetse verhaal en papieren uitgave zullen er blijven. En het is ook wel fijn als je gewoon het verhaal tot je kan nemen zonder op allerlei buttons te drukken. Tegelijkertijd vind ik die multi-media aanpak die je bij het toneel/de musical vindt ook wel iets hebben. Wellicht is er ruimte voor meerdere vormen?