Categorieën
Schrijfproces

Hoe verder als het voltooid is? Over het loslaten van verhalen

 

In deze en de volgende blogposts lees je over de totstandkoming van mijn verhalenbundel Wat ik van liefde weet, die zojuist is verschenen bij Nieuw Amsterdam, Uitgevers. Welkom in mijn keuken. Deel 1: Hoe verder als het voltooid is? Over het loslaten van verhalen.

 

Nu de verhalen in een bundel staan en die bundel in de winkel ligt, lijkt het voor mij als schrijver afgelopen. Wat ooit verhalen waren die ik onder mijn handen zag groeien, zijn nu verhalen die volwassen zijn en het huis hebben verlaten.

Misschien dat een buitenstaander denkt dat het bij het schrijven juist hierom gaat: dat het boek af is en dat het via de winkel naar de wereld gaat. Maar ik wilde vooral met de verhalen samen zijn, met ze meeleven, ontdekken wat zij en ik voor elkaar konden betekenen, het liefst iedere dag. En als het soms een paar dagen of een enkele keer zelfs een paar weken niet lukte om samen tijd door te brengen, dan raakte ik van slag en verlangde ik ernaar ze terug te zien.

 

Misschien heb je dit en dat nodig

Dat verlangen om ze terug te zien is er nog steeds. En in zeker zin kán ik de verhalen ook terugzien, en wel in de bundel die nu voor me ligt. Maar dat is niet wat ik bedoel. Ik mis het om de verhalen verder vorm te geven, om voor ze te kunnen zorgen, om ze te peilen en tegen ze te zeggen: ‘Misschien heb je dit en dat nodig, laten we kijken of het je verder brengt, sta mij toe je een paar aanpassingen voor te stellen, en dan mag je mij laten zien of je daar baat bij hebt’. En dat de verhalen dan na zo’n aanpassing zich opnieuw aan me laten zien, strakker in het pak dan voorheen, of juist toegetakeld door een paar misplaatste details.

Misschien ligt het voor de hand om volgende verhalen te gaan vormgeven, en daar ben ik ook mee bezig, maar het voelt niet goed om al op dit moment de oude verhalen aan hun lot over te laten.

 

Met hart en ziel aan het genre verbonden

Ik denk namelijk dat de verhalen in deze bundel mijn zorg nog steeds nodig hebben, dat ze nog niet helemaal klaar zijn voor de buitenwereld. Of beter gezegd: dat de buitenwereld nog niet helemaal klaar voor de verhalen is. Niet omdat deze verhalen als verhaal te kort zouden schieten, want dat doen ze volgens mij niet, daarvoor heb ik ze te goed leren kennen, maar omdat de meeste lezers niet zoveel met korte verhalen hebben. Natuurlijk, er zijn lezers die het genre weten te waarderen, er zijn recensenten die het genre hoogachten en er graag aandacht aan geven, er zijn collega-schrijvers die zich met ziel en zaligheid aan het genre hebben verbonden, er is deze maand zelfs een nobelprijs naar een verhalenschrijver gegaan, maar het merendeel van de lezers heeft niet heel veel ervaring met korte verhalen, en onbekend maakt onbemind.

 

Wat het is om een kort verhaal te schrijven

Ik weet niet of ik dat onbekende en onbeminde kan verhelpen, maar ik wil een poging doen. Ik wil graag laten zien wat het is om een kort verhaal te schrijven, waarom ik dat zo graag doe, waarom ik déze verhalen zo graag geschreven heb (hoewel ze me ook tot wanhoop dreven), en wat is het om een kort verhaal te lézen. Want in feite is een kort verhaal schrijven niet zo heel veel anders dan het lezen. Zowel bij schrijven als bij lezen gaat het om liefde, aandacht, openstaan, ervaring, precisie, scherpte, iets moeilijks onder ogen durven zien, en herlezen, herlezen, herlezen.

Wat ik zelf bij het schrijven vooral doe is lezen wat ik geschreven heb. Al na een paar zinnen begin ik terug te lezen wat er staat en vraag ik me af: Wat staat er eigenlijk? Wat wil dit zeggen? Waar zit de verborgen kracht? Het is de kunst om dat te zien, en zowel de schrijver als de lezer kan met dat inzicht het verhaal blootleggen.

 

De volgende besprekingen

In de volgende besprekingen laat ik zien wat dat in de bundel Wat ik van liefde weet van verhaal tot verhaal betekent. Ik wil de verhalen daarmee graag voor een laatste keer van binnen uit beleven, om ze daarna los te kunnen laten en te weten dat ik mijn best gedaan heb ze een plek te geven in de buitenwereld.

Wil je de komende weken een berichtje ontvangen zodra er een nieuwe post verschijnt, meld je dan aan in de kolom rechts, bijvoorbeeld via Facebook, Twitter of mail.

  • Inmiddels is het tweede deel uit deze reeks over de totstandkoming van de bundel verschenen: Hoe een verhalenbundel te beginnen. Het begin van het begin.
  • En voor wie meer inzicht wil in het schrijven van korte verhalen is er het handboek Korte Verhalen Schrijven

 

En jij

Lijkt het je interessant om te lezen over hoe de verhalen en de bundel tot stand kwamen? Zijn er onderwerpen waar je nieuwsgierig naar bent? Geef gerust hieronder je reactie.

Door Ton Rozeman

Schrijver en docent creative writing. Publiceerde verhalenbundels (longlist Ako en Libris) en het handboek 'Korte Verhalen Schrijven'. Zijn meest recente bundel is 'Wat ik van liefde weet'.

14 reacties op “Hoe verder als het voltooid is? Over het loslaten van verhalen”

Net je boek uitgelezen: Intiemer dan seks. \’je kunt doodvallen, zomaar doodvallen, en niemand die het in de gaten heeft.’ staat op de achterflap. Daarom schrijven we, in de hoop dat iemand ons in de gaten krijgt. of is het nog iets anders? Ik ben onder de indruk van je vakmanschap.
Ellen Smal

Dank je, Ellen. ‘Intiemer dan seks’ was mijn debuutbundel, maar wat je erover opmerkt vind ik verrassend actueel. Gezien worden is ook in mijn nieuwste bundel een thema.

Een sterke bundel. Ik heb hem achter elkaar uit gelezen.
Christien

Ben benieuwd naar de bundel. In november schuif ik in ieder geval aan voor het leesblok bij de SVS. Zin in! Groet, Nicole

Morgen gauw naar de boekhandel. Ben overtuigd fan. Gebruik m.n. de beginzinnen vaak als voorbeeld bij mijn cursisten (creatief schrijven – Volksuniversiteit Den Haag). Hopelijk kan ik hier ook weer veel inspiratie uit halen.

Dank je, Gemma. Doet me goed om te horen dat je de beginzinnen in je lessen gebruikt. En laat de volgende post over een beginzin gaan, en overigens ook over de eerste alinea. Namelijk die van het openingsverhaal ‘Zwarte Weduwe’. De blogpost heb ik al geschreven en hij staat geprogrammeerd om volgende week woensdag online te gaan.

Heb het boek vandaag gekocht én gelezen. Het is net als met een zak chips: ben je er eenmaal aan begonnen, dan kun je niet meer stoppen tot die op is. Ik vond de verhalen een heel eigen schrijfstijl hebben. Heel functioneel, passend bij de onderwerpen. Mooi!
Heel anders dan de vorige bundels, dat wel. In deze bundel kon je na de beginzin niet meer alle kanten op. Dat was met veel verhalen uit andere bundels wel. Zo laat ik cursisten vaak zelf een vervolg schrijven op de beginzin ‘Nadat ik bij haar was weggegaan, belde ik haar iedere avond, meestal om zeven uur.’ Daar bestaan zeker zo’n dertig verschillende vervolgen op (waarvan in een versie de ik-personage de vrouw vermoord bleek te hebben, maar nog wel graag haar stem op de voicemail wilde horen.)
Wat ik ook weleens doe… Nee, ik stop ermee. Ik word altijd iets te enthousiast van alle ideeën… 🙂

Dat hoor ik natuurlijk graag. En al dat enthousiasme kan ik wel hebben hoor, dat hoef je niet te stoppen. Laat gerust weer van je horen. Is het niet deze blogpost, dan een volgende. Tot ziens dus maar.

Zowel een roman, kort verhaal or een thriller is een stukje van jezelf. Met liefde geschreven, je ziel en zaligheid bloot gelegd, plus dat een verhaal zijn eigen leven gaat leiden. Heel fascinerend hoe dat gewoon vanzelf lijkt te gaan. Als je barst van de ideeën is het schrijven van korte verhalen een dankbare oplossing.

Reacties zijn gesloten.